Рефлекси на `рбетниот мозок

Рефлексите на `рбетниот мозок претставуваат автоматски, брзи и несвесни реакции на организмот на одредени стимули, кои се реализираат преку рефлексната патека без учество на вишите мозочни центри. Постојат повеќе видови, но најчесто се опишуваат четири основни спинални (рбетни) рефлекси, кои се важни за одржување на телесната стабилност, држењето и заштитата на организмот.

1. Миотатички (статички или истегнувачки) рефлекс

Опис: Тоа е реакција на мускулот на негово ненадејно истегнување.

Рецептор: Мускулното вретено.

Пример: Кога се удира тетивата под коленото (т.н. пателарен рефлекс), квадрицепсот се контрахира и нозете се исправаат.

Функција: Овој рефлекс ја одржува должината на мускулите и тонусот, што е важно за држењето на телото и стабилноста на ставот.

2. Рефлекс на повлекување (флексорен рефлекс)

Опис: Се јавува како реакција на болен стимулус (на пример, при допир на жежок предмет).

Рецептор: Ноцицептор (рецептор за болка) во кожата.

Пример: При допир на жежок шпорет, раката се повлекува наназад.

Функција: Заштитен рефлекс кој го штити организмот од повреда со тоа што предизвикува брзо повлекување на екстремитетот од изворот на болка.

3. Крстосан екстензорен рефлекс

Опис: Се активира истовремено со рефлексот на повлекување, но на спротивната страна на телото.

Пример: Ако десната нога стапне на остар предмет и се повлече нагоре, левата нога автоматски се исправува за да го одржи балансот.

Функција: Обезбедува рамнотежа и стабилност при рефлексни движења на едната страна од телото.

4. Тетивен (инверзен) рефлекс

Опис: Се активира при прекумерно затегање на мускулот за да се спречи негово оштетување.

Рецептор: Голџиев тетивен орган.

Механизам: При голем напон, рецепторот ја инхибира понатамошната контракција на мускулот.

Функција: Го спречува оштетувањето на мускулните влакна и тетивите со тоа што предизвикува релаксација при преголема сила.

Заклучок:

Овие четири рефлекси — миотатички, флексорен, крстосан екстензорен и тетивен — ја демонстрираат автономната контрола на рбетниот мозок врз моторната активност. Тие се од суштинско значење за одржување на постурата, координацијата и заштитата на организмот.